Αγαπητοί
γονείς/κηδεμόνες,
το
παρόν κείμενο έχει ως στόχο τη παράθεση κάποιων προτάσεων, οι οποίες
προέρχονται από τη διεθνή βιβλιογραφία, αναφορικά με τη συναισθηματική
ενδυνάμωση των παιδιών τη δύσκολη περίοδο που βιώνουμε.
Ίσως
να έχετε παρατηρήσει αλλαγές στη διάθεση και συμπεριφορά των παιδιών σας, οι
οποίεςνα συνδέονται ως έναν βαθμό με τα περιοριστικά μέτρα που έχουν ληφθεί για
την αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνακόλουθων αλλαγών στις ζωές τους. Ένα
τέτοιο κείμενο, λοιπόν, ίσως απαντήσει σε κάποιους προβληματισμούς και
ανησυχίες σας για τη ψυχική υγεία των παιδιών σας.
Τα
παιδιά φαίνεται να αποτελούν μια επιβαρυμένη ηλικιακή ομάδα κατά τη περίοδο της
πανδημίας, καθώς εξαιτίας της ηλικίας τους δυσκολεύονται να εξηγήσουν την
κατάσταση που βιώνουμε (Liuetal., 2021). Ως εκ τούτου φαίνεται να υπάρχουν αλλαγές
στη συμπεριφορά τους. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ιταλία σε πληθυσμό
παιδικής ηλικίας διαφάνηκαν τα εξής: σε ποσοστό 30% παρατηρήθηκε αύξηση της
χρήσης του υπολογιστή/ ηλεκτρονικών παιχνιδιών/ socialmedia, σε ποσοστό 25% υπήρξαν
αλλαγές στη σίτιση και στις ώρες ύπνου, ενώ σε ποσοστό 18% παρατηρήθηκε μια
τάση απόσυρσης- απομόνωσης των παιδιών από τον οικογενειακό πυρήνα (Caffo, Scandroglio&Asta,
2020).Ακόμη δύο συμπεριφορές που εκδηλώνονται σε μεγάλο ποσοστό από πλευράς
παιδιών αφορούν στην αποφυγή παρακολούθησης των διαδικτυακών μαθημάτων και στην
ύπαρξη εντάσεων με τους γονείς (Liuetal., 2021).
Σε
συναισθηματικό επίπεδο επίσης φαίνεται να έχει υπάρξει μεταβολή της διάθεσής
τους. Συγκεκριμένα τα παιδιά φαίνεται να βιώνουν πίεση αναφορικά με όλη την
κατάσταση, θλίψη εξαιτίας των συνεχών αλλαγών και της απομάκρυνσης από αγαπημένα
πρόσωπα και δραστηριότητες, φόβο για το μέλλον και τις επακόλουθες συνέπειες,
καθώς και δυσθυμία προς τους γονείς -οι οποίοι και αποτελούν τα πρόσωπα
εμπιστοσύνης των παιδιών, νιώθοντας μεγαλύτερη άνεση να εκδηλώσουν προς αυτούς
τα όποια αρνητικά τους συναισθήματα (Liuetal., 2021).
Ως
γονείς/κηδεμόνες δύναται να βελτιώσετε ως έναν βαθμό τη συναισθηματική κατάσταση
των παιδιών σας.Καταρχάς όσο μπορείτε καλό είναι να ενθαρρύνετε τα παιδιά σας
για σωματική άσκηση. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας προτείνει ημερήσια άσκηση
60 λεπτών, όχι μόνο για έλεγχο του βάρους, αλλά και για έκκριση ουσιών που
συνδέονται με θετικά συναισθήματα (π.χ. ενδορφίνες). Επίσης, προσπαθήστε να
διαμορφώσετε ένα ημερήσιο πρόγραμμα σε εβδομαδιαία βάση. Χωρίς πρόγραμμα το
παιδί σας ίσως νιώσει μπερδεμένο αναφορικά με το τι πρέπει να κάνει μέσα στην
ημέρα, ενώ είναι πιθανό να δυσκολευτεί στη διαχείριση του χρόνου. Η διαμόρφωση
του προγράμματος αυτού είναι θεμιτό να γίνεται σε συνεργασία με το παιδί, ώστε
να νιώθει πως και το ίδιο έχει έλεγχο επί της ζωής και της καθημερινότητάς του.
Φυσικά οι στόχοι του προγράμματος θα πρέπει να είναι εφικτοί και το ημερήσιο
πρόγραμμα να μην είναι υπερβολικά πιεστικό. Το κάθε
ημερήσιο πρόγραμμα καλό θα είναι να τηρείται τουλάχιστον κατά το μεγαλύτερο
μέρος του.
Επιπροσθέτως
σημαντικό είναι να προσπαθήσετε να διατηρήσετεόσο μπορείτε τις φιλικές επαφές
των παιδιών σας και τις επαφές με αγαπημένα συγγενικά πρόσωπα(έστω και με τη
χρήση τεχνολογίας τη δεδομένη χρονική περίοδο)(Cahon&Zagalaz, 2021). Ιδίως
η διατήρηση φιλικών επαφών των παιδιών συνδέεται με την αύξηση της
αυτοπεποίθησής τους.
Καλό
θα είναι να προσπαθήσετε να είστε ρεαλιστές. Δηλαδή αποφύγετε να ζητήσετεπράγματα που μάλλον είναι ανέφικτα
βάσει της ηλικίας του παιδιού σας. Για παράδειγμα ένα παιδί των πρώτων τάξεων
του δημοτικού είναι δύσκολο να καθίσει απολύτως ήσυχο για πολλές ώρες.Τέλος, καλό
είναι να επιβραβεύετε όσο μπορείτε το παιδί σας και να εστιάζετε σε θετικές
συμπεριφορές που εμφανίζει. Λόγω των πολλών απαιτήσεων της καθημερινότητας κάποιες
φορές ίσως να εστιάζετε σε συμπεριφορές που εκδηλώνει το παιδί σας, οι οποίες σας
προκαλούν εκνευρισμό, θεωρώντας δεδομένες συμπεριφορές που εκδηλώνει και εκλαμβάνονται
από εσάς ως σωστές. Ιδίως αυτό το διάστημα ωφελεί την αυτοπεποίθηση των παιδιών
η επιβράβευση θετικών συμπεριφορών που εμφανίζει.
Ολοκληρώνοντας,
θα πρέπει να έχουμε κατά νου πως δεν μπορούμε να βοηθήσουμε κανέναν άλλον, αν
δε στηρίξουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Όλοι χρειαζόμαστε ένα διάλειμμα κάποιες
φορές. Όταν τα παιδιά κοιμούνται μπορείτε να κάνετε κάτι διασκεδαστικό ή
χαλαρωτικό για εσάς. Μπορείτε να φτιάξετε μια λίστα με δραστηριότητες που
αγαπάτε και θα σας φτιάξουν τη διάθεση(Κοφινά και Παπαγεωργίου, 2020).
Μη
διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου για όποια απορία, διευκρίνιση ή και
ανησυχία σας.
ΚατιαλίναΤσιμπούκη
Ψυχολόγος
E-mailεπικοινωνίας: atsimpouki@sch.gr